Choroby się nie wybiera, to najczęściej przypadek lub skutek jakiegoś działania. Jeżeli chorujesz na coś musisz wiedzieć co wolno ci jeść a czego najlepiej unikać aby nie pogarszać swojego stanu zdrowia. Jest wiele chorób w których dieta stanowi podstawowy składnik terapeutyczny, albo istotne lekarstwo. Tak samo źle dobrana może pogarszać stan chorego lub do pogłębienia się objawów chorobowych. Wszystkie diety stosowane w leczeniu muszą spełniać zasady prawidłowego żywienia i powinny sprzyjać zdrowiu. Jednak w zależności od jednostki chorobowej różnią się między sobą niektórymi aspektami.

Dieta lekkostrawna

Posiada dosyć szerokie zastosowanie, w wielu jednostkach chorobowych. Może być także stosowana w codziennej diecie, ponieważ zawiera praktyczne wszystkie niezbędne składniki. Jest łagodna dla układu trawiennego, żołądka i jelit. Stosowana jest w chorobach przebiegających z gorączką oraz w okresie rekonwalescencji, u osób leżących, po zabiegach operacyjnych oraz u dzieci i osób starszych.
Ogólnie to dieta, która powinna dostarczać taką samą ilość energii i składników odżywczych jak w żywieniu ludzi zdrowych.
W diecie lekkostrawnej ogranicza się pokarmy wzdymające, tłuste, długo zalegające w żołądku oraz ostre przyprawy.
Istotną różnicę stanowi ilość błonnika, który u osób chorych powinien stanowić mały procent i pochodzić z młodych warzy i owoców, pieczywa typu graham.
Ilość błonnika można zmniejszać albo uczynić mniej drażniącym np. po przez usuwanie pestek z warzyw i owoców, obieranie ich ze skórki, gotowanie, przecieranie, spożywanie białego pieczywa, drobnych kasz.
Posiłki przyrządza się metodą gotowania na parze, pieczenia w folii. Nie wskazane jest smażenie na tłuszczu.
Szczególnie zalecane na diecie są różnorakie budynie i kisiele przyrządzane z warzyw, mięs, ryb, ryżu, sera, makaronu. Konsystencję budyniu uzyskuje się po przez dodatek kaszy manny, piany z białek i rozmoczonej bułki.

Dieta bezglutenowa

Po mimo, że staje się co raz modniejsza, ze względu na swoje odchudzające właściwości, jest to dieta przede wszystkim lecznicza. Stosowana u chorych z celiakią głównie. Wyklucza spożywanie białek obecnych w pszenicy, owsie, jęczmieniu, życie. Chorzy musza całkowicie zrezygnować z produktów zawierających nawet minimalne ilości glutenu. Mogą zastępować je ryżem, kaszą jaglana, kaszą gryczaną białą, soją, kukurydzą. W przeciwnym wypadku następuje u nich zanik kosmków jelitowych i zaczyna rozwijać się zespół zaburzonego wchłaniania. Co objawia się bólem brzucha i biegunką.
Dieta pozwala choremu normalnie funkcjonować, jednak musi być stosowana przez całe życie. Jakiekolwiek odstępstwa albo całkowite zaprzestanie stosowania diety powoduje zaostrzenie jej objawów i pogorszenie stanu zdrowia chorego.
Kiedyś osoby chore miały bardzo trudny dostęp do produktów, które mogli spożywać. Zwykle wiązało się to z koniecznością samodzielnego pieczenia placków kukurydzianych, chleba i ciastek. Dziś w sklepach ze zdrową żywnością ale także w supermarketach jest bardzo dużo gotowych produktów, które są bezpieczne i smaczne. Są one opatrzone etykietką: „produkt bezglutenowy” albo „gluten free”, widnieje na nich logo przekreślonej pszenicy.
Ryzykowne jest spożywanie produktów gotowych i przetworzonych, których zawartość nie jest do końca znana.
Dieta bezglutenowa najczęściej stosowana jest u osób chorych na celiakię. Istnieje też coś takiego jak nietolerancja glutenu, tzw. wtórna, która może wystąpić na skutek przyczyn poza genetycznych takich jak zakażenia bakteryjne, wirusowe czy alergie. Jednym z częstszych objawów są czerwone wypryski na ramionach i pośladkach, nazywane zapaleniem mieszka włosowego. W takich przypadkach również jest wskazane stosowanie diety bezglutenowej i będzie ona dobrze tolerowana.

Dieta w chorobach nowotworowych

Choroba nowotworowa przeważnie powoduje zaburzenie funkcjonowania całego organizmu. Chory najczęściej ma zmniejszony apetyt lub nie ma go wcale, a samo leczenie może powodować problemy z odżywianiem. Chemioterapia powoduje dużo skutków ubocznych takich jak wymioty, biegunka, krwawienia z przewodu pokarmowego co dodatkowo pogarsza stan chorego. Bardzo często niedożywienie jest spowodowane trudnością w przyjmowaniu pokarmów oraz upośledzeniem ich wchłaniania. Bardzo często chorobie towarzyszy zmiana w odczuwaniu smaków i zapachów.
Nie ma diety uniwersalnej dla każdego chorego, tak aby idealnie sprostać oczekiwaniom i zapotrzebowaniu w tym trudnym okresie. Powinna ona przede wszystkim składać się z potraw na które chory ma ochotę, jeżeli mu nie szkodzą. Kluczowe jest uwzględnienie w jadłospisie produktów będących źródłem pełnowartościowego białka. Dieta koniecznie powinna bazować na świeżych produktach najwyższej jakości, bez substancji konserwujących.
Posiłki nie powinny być duże, najlepiej spożywać je 5 – 6 razy dziennie.
Zalecane jest przygotowywania posiłków na parze, pieczenie w folii i na ruszcie oraz gotowanie w wodzie.

Dieta w chorobach dróg żółciowych

Dieta jest cennym uzupełnienie w leczeniu zapalenia pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych; w kamicy żółciowej; u niektórych chorych z ostrym i przewlekłym zapaleniem wątroby; z zapaleniem trzustki także. Dla chorych, którzy nie mają wyniszczonego organizmu, należy przede wszystkim dostarczyć pełnowartościowych produktów bogatych w białko. Ważne jest ograniczenie tłuszczu, którego wchłanianie i trawienie jest w tych przypadkach upośledzone. Konieczna jest suplementacja witamin i minerałów.
Sposoby przygotowywania potraw: na parze, gotowanie, pieczenie i duszenie bez tłuszczu.
Ilość dziennych posiłków powinna wynosić 4 – 6 razy na dobę oraz powinno się je spożywać w spokoju, bez pospiechu i w miłej atmosferze.